Print Spooler یکی از سرویس‌های مهم در سیستم‌عامل ویندوز است که وظیفه مدیریت صف چاپ و ارسال دستورات چاپ به پرینتر را برعهده دارد. این سرویس امکان ارسال چندین دستور چاپ به صورت منظم و هماهنگ را فراهم می‌کند. اما گاهی این سرویس دچار مشکل شده و باعث می‌شود چاپگر به درستی کار نکند یا دستورات چاپ معلق باقی بمانند. در این مقاله به بررسی دلایل بروز مشکلات Print Spooler و راه‌های کامل و تخصصی رفع آن خواهیم پرداخت.


1. Print Spooler چیست؟

Print Spooler یک سرویس ویندوز است که مسئول دریافت درخواست‌های چاپ از برنامه‌ها و مدیریت آن‌ها تا رسیدن به پرینتر می‌باشد. این سرویس صف چاپ را مدیریت می‌کند، وظیفه ارسال داده‌ها به پرینتر و پردازش وضعیت چاپگر را بر عهده دارد.


2. علائم شایع مشکلات Print Spooler

  • پرینتر قادر به چاپ نیست و چاپگر در حالت offline یا error باقی می‌ماند.
  • دستورات چاپ در صف باقی می‌مانند و چاپ نمی‌شوند.
  • خطاهایی مانند "Print Spooler Service is not running" یا "Windows could not start the Print Spooler service" نمایش داده می‌شود.
  • در هنگام تلاش برای پرینت، ویندوز خطاهای مرتبط با spooler نمایش می‌دهد.
  • کامپیوتر هنگام ارسال دستور چاپ به پرینتر هنگ می‌کند یا کند می‌شود.


3. علل رایج بروز مشکل در Print Spooler

  • وجود فایل‌های معیوب یا خراب در صف چاپ (Print Queue).
  • ناسازگاری یا مشکل درایور پرینتر.
  • وجود بدافزار یا ویروس در سیستم.
  • مشکلات مربوط به سرویس Print Spooler (مثلاً سرویس متوقف یا غیرفعال شده).
  • مشکلات در رجیستری ویندوز.
  • تنظیمات امنیتی یا فایروال که ارتباط با پرینتر را محدود کرده‌اند.
  • تداخل نرم‌افزارهای جانبی یا به‌روزرسانی‌های ناقص ویندوز.


4. روش‌های حل مشکل Print Spooler

4.1 راه‌اندازی مجدد سرویس Print Spooler

  1. کلیدهای Win + R را فشار دهید تا پنجره Run باز شود.
  2. تایپ کنید:
services.msc

و Enter بزنید.

3. در پنجره Services، سرویس Print Spooler را پیدا کنید.

4. روی آن راست‌کلیک کرده و Restart را انتخاب کنید.

5. اگر سرویس متوقف است، گزینه Start را انتخاب کنید.

6. پس از راه‌اندازی مجدد، دوباره پرینت را تست کنید.

4.2 پاکسازی صف چاپ (Clear Print Queue)

گاهی فایل‌های خراب در صف چاپ باعث ایجاد مشکل می‌شوند.

  1. سرویس Print Spooler را متوقف کنید:
    • در پنجره Services روی Print Spooler راست‌کلیک و Stop را انتخاب کنید.
  2. به مسیر زیر بروید:
C:\Windows\System32\spool\PRINTERS

3. همه فایل‌های داخل پوشه PRINTERS را حذف کنید.

4. مجدد سرویس Print Spooler را در Services راه‌اندازی کنید.

5. اکنون مجدداً سعی کنید چاپ کنید.

4.3 بررسی و به‌روزرسانی درایور پرینتر

  • وارد سایت رسمی سازنده پرینتر شوید و آخرین نسخه درایور متناسب با مدل و سیستم‌عامل خود را دانلود و نصب کنید.
  • درایور قدیمی یا ناسازگار می‌تواند باعث اختلال در عملکرد Spooler شود.
  • پس از نصب، کامپیوتر را ریستارت کنید و مجدداً چاپ را تست کنید.

4.4 استفاده از ابزار عیب‌یابی ویندوز (Windows Troubleshooter)

  1. وارد Settings > Update & Security > Troubleshoot شوید.
  2. روی گزینه Printer کلیک کرده و Run the troubleshooter را انتخاب کنید.
  3. دستورالعمل‌ها را دنبال کنید تا مشکل به صورت خودکار شناسایی و رفع شود.

4.5 بررسی تنظیمات سرویس Print Spooler

  • سرویس Print Spooler باید به صورت خودکار (Automatic) اجرا شود.
  • در پنجره Services، روی سرویس راست‌کلیک و Properties را انتخاب کنید.
  • در قسمت Startup type گزینه Automatic را انتخاب و OK کنید.
  • سرویس را مجدداً راه‌اندازی کنید.

4.6 اسکن سیستم برای ویروس و بدافزار

  • استفاده از آنتی‌ویروس به‌روز و انجام اسکن کامل سیستم.
  • بدافزارها ممکن است باعث توقف سرویس یا خرابی فایل‌های سیستم شوند.

4.7 بازسازی فایل‌های سیستم ویندوز

اجرای دستور SFC (System File Checker) می‌تواند فایل‌های خراب ویندوز را تعمیر کند:

  1. Command Prompt را با دسترسی ادمین باز کنید (در منوی استارت، CMD را جستجو کرده و روی آن راست‌کلیک و Run as administrator را بزنید).
  2. دستور زیر را وارد کرده و Enter بزنید:
sfc /scannow

3. منتظر بمانید تا عملیات تکمیل شود.

4. پس از اتمام، سیستم را ریستارت کنید و مشکل را بررسی کنید.

4.8 بازنشانی سرویس Print Spooler از طریق رجیستری (تنها برای کاربران حرفه‌ای)

  • قبل از اعمال تغییرات در رجیستری حتما از آن بکاپ بگیرید.
  • Run را باز کنید و تایپ کنید:
    regedit
  • مسیر زیر را دنبال کنید:
HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Services\Spooler
  • بررسی کنید مقادیر کلیدی و مسیرهای مربوط به Spooler درست باشد.

در صورت نیاز می‌توانید مقدار ImagePath را به مقدار پیش‌فرض زیر تنظیم کنید:

%SystemRoot%\System32\spoolsv.exe


5. پیشگیری از بروز مجدد مشکلات Spooler

  • همیشه درایورهای پرینتر را به‌روز نگه دارید.
  • از ویروس‌کش قوی استفاده کنید و سیستم را اسکن کنید.
  • از بسته‌های به‌روزرسانی ویندوز استفاده کنید.
  • مراقب نرم‌افزارهای جانبی و تداخلات احتمالی باشید.
  • به صورت دوره‌ای صف چاپ را پاکسازی کنید.


6. جمع‌بندی

مشکل Print Spooler یکی از رایج‌ترین ایرادات در زمینه چاپ در ویندوز است که معمولاً با اقدامات ساده قابل رفع است. در صورت بروز مشکل، ابتدا سرویس را ری‌استارت کنید، صف چاپ را پاک کنید و سپس درایورها را بررسی کنید. اگر مشکل پابرجا بود، از ابزارهای عیب‌یابی و دستورات تعمیر سیستم استفاده کنید. همیشه به روز بودن نرم‌افزارها و امنیت سیستم نقش مهمی در جلوگیری از این مشکلات دارد.