بارکدخوان‌ها دستگاه‌های ضروری در دنیای تجارت و فروش هستند که به‌طور گسترده برای اسکن و خواندن بارکدهای محصولات استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها برای شناسایی و ثبت اطلاعات محصولات در سیستم‌های مختلف مانند فروشگاه‌ها، انبارها، و همچنین در بخش‌های خدماتی نظیر درمان و حمل و نقل کاربرد دارند. در این مقاله، به بررسی انواع بارکدخوان‌ها، نحوه کارکرد، کاربردها و مزایای استفاده از آنها خواهیم پرداخت.


۱. بارکد چیست؟

بارکد یک کد گرافیکی است که شامل خطوط و فاصله‌های خاصی است که اطلاعات مربوط به یک محصول یا کالا را نشان می‌دهد. این کد به راحتی توسط دستگاه‌های بارکدخوان قابل اسکن است و معمولاً اطلاعاتی همچون قیمت، شناسه کالا و موجودی محصول را در اختیار سیستم قرار می‌دهد. بارکدها می‌توانند به‌صورت خطی (بارکد تک‌بعدی) یا دوبعدی (QR Code) باشند.

۲. انواع بارکدخوان‌ها

بارکدخوان‌ها به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که هرکدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. مهم‌ترین انواع بارکدخوان عبارتند از:

۲.۱. بارکدخوان‌های دستی

این نوع بارکدخوان‌ها معمولاً در فروشگاه‌ها و انبارها استفاده می‌شوند. کاربر بارکدخوان را در دست می‌گیرد و آن را به سمت بارکد محصول نشانه می‌رود. این مدل‌ها معمولاً برای محیط‌های کوچک و متوسط مناسب هستند.

۲.۲. بارکدخوان‌های رومیزی

بارکدخوان‌های رومیزی معمولاً در نقاط فروش (POS) و در فروشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مدل‌ها به‌طور ثابت روی میز قرار دارند و مشتریان بارکد کالا را به سمت آن قرار می‌دهند.

۲.۳. بارکدخوان‌های بی‌سیم

این مدل‌ها بدون نیاز به کابل و از طریق فناوری بلوتوث یا Wi-Fi به دستگاه‌های دیگر متصل می‌شوند. این نوع بارکدخوان‌ها برای محیط‌های بزرگ‌تر یا کارهایی که نیاز به حرکت زیاد دارند، مناسب هستند.

۲.۴. بارکدخوان‌های موبایلی

این بارکدخوان‌ها در واقع اپلیکیشن‌هایی هستند که روی گوشی‌های هوشمند نصب می‌شوند. آنها برای کاربردهای غیررسمی و کوچک، مانند اسکن بارکدها هنگام خرید آنلاین یا مدیریت موجودی کالا، مناسب هستند.

۲.۵. بارکدخوان‌های تصویری

این نوع بارکدخوان‌ها به‌ویژه برای اسکن بارکدهای دوبعدی مانند QR Code و بارکدهای چندبعدی کاربرد دارند. آنها از دوربین برای خواندن اطلاعات استفاده می‌کنند و معمولاً در محیط‌های صنعتی یا محیط‌هایی که نیاز به دقت بالا دارند، کاربرد دارند.

۳. نحوه کارکرد بارکدخوان‌ها

بارکدخوان‌ها به‌طور کلی از تکنولوژی‌های مختلفی برای اسکن بارکدها استفاده می‌کنند. روش‌های رایج شامل لیزر، نور مادون قرمز و تصویربرداری دیجیتال هستند. در اینجا توضیحی کوتاه درباره روش‌های مختلف کارکرد بارکدخوان‌ها آورده شده است:

۳.۱. بارکدخوان لیزری

بارکدخوان‌های لیزری از پرتوهای لیزر برای اسکن خطوط بارکد استفاده می‌کنند. این پرتوها به سمت بارکد هدایت می‌شوند و بازتاب آن توسط سنسور دستگاه شناسایی می‌شود. این مدل‌ها معمولاً برای بارکدهای تک‌بعدی (1D) استفاده می‌شوند.

۳.۲. بارکدخوان‌های CCD

بارکدخوان‌های CCD (Charge Coupled Device) از تکنولوژی سنسورهای نوری برای شبیه‌سازی تصویر بارکد استفاده می‌کنند. این نوع بارکدخوان‌ها معمولاً برای محیط‌هایی که نور کافی دارند مناسب هستند.

۳.۳. بارکدخوان‌های تصویری (Imager)

این نوع بارکدخوان‌ها از دوربین‌های دیجیتال برای ثبت تصاویر بارکدها استفاده می‌کنند. آنها قابلیت خواندن بارکدهای دوبعدی (2D) مانند QR Code را دارند و معمولاً برای کاربردهای پیشرفته‌تر و صنعتی استفاده می‌شوند.

۴. کاربردهای بارکدخوان‌ها

بارکدخوان‌ها در صنایع و بخش‌های مختلف کاربرد دارند. برخی از مهم‌ترین کاربردهای این دستگاه‌ها عبارتند از:

۴.۱. فروشگاه‌ها و خرده‌فروشی‌ها

بارکدخوان‌ها در فروشگاه‌ها برای سرعت بخشیدن به فرآیند خرید و تسهیل در ثبت اطلاعات فروش استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها کمک می‌کنند که فرآیند چک‌اوت سریع‌تر و بدون اشتباه باشد.

۴.۲. انبارداری و مدیریت موجودی

در انبارها و برای مدیریت موجودی کالاها، بارکدخوان‌ها کمک می‌کنند تا محصولات سریع‌تر شناسایی شوند و اطلاعات مربوط به موجودی به‌صورت خودکار در سیستم ثبت شود. این امر به کاهش خطا و بهبود مدیریت منابع کمک می‌کند.

۴.۳. حمل و نقل و لجستیک

در صنعت حمل و نقل، بارکدخوان‌ها برای ردیابی بسته‌ها و کالاها از مبدا تا مقصد مورد استفاده قرار می‌گیرند. این فرآیند به تسهیل کارهای مدیریتی و کاهش زمان تحویل کمک می‌کند.

۴.۴. مراقبت‌های بهداشتی

در بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها، بارکدخوان‌ها برای مدیریت داروها، آزمایشات پزشکی و اطلاعات بیماران به‌کار می‌روند. این دستگاه‌ها می‌توانند به دقت بیشتر و کاهش خطاهای پزشکی کمک کنند.

۵. مزایای استفاده از بارکدخوان‌ها

  • صرفه‌جویی در زمان: بارکدخوان‌ها فرایندهای دستی و وقت‌گیر را کاهش می‌دهند و سرعت عملیات را افزایش می‌دهند.
  • دقت بالا: اسکن بارکد به‌صورت خودکار انجام می‌شود، بنابراین خطر خطاهای انسانی کاهش می‌یابد.
  • کاهش هزینه‌ها: با استفاده از بارکدخوان‌ها، هزینه‌های نیروی انسانی و خطاهای مرتبط با آن کاهش می‌یابد.
  • مدیریت بهتر موجودی: اطلاعات به‌طور دقیق و فوری به سیستم وارد می‌شود و به مدیریت موجودی کالا کمک می‌کند.
  • افزایش رضایت مشتری: با سرعت بیشتر در انجام تراکنش‌ها، تجربه مشتری بهبود می‌یابد.

۶. نکات مهم در انتخاب بارکدخوان

هنگام انتخاب بارکدخوان، باید به چند فاکتور توجه کنید:

  • نوع بارکد: بسته به نوع بارکدی که قصد اسکن دارید (تک‌بعدی یا دوبعدی)، مدل مناسب را انتخاب کنید.
  • محیط کاری: بسته به اینکه بارکدخوان قرار است در محیط‌های صنعتی، فروشگاهی یا فضای باز استفاده شود، مدل مناسب را انتخاب کنید.
  • قابلیت اتصال: برخی بارکدخوان‌ها به‌صورت بی‌سیم و برخی دیگر از طریق کابل به سیستم متصل می‌شوند. بسته به نیاز خود، گزینه مناسب را انتخاب کنید.
  • سرعت اسکن: برخی بارکدخوان‌ها توانایی اسکن سریع‌تری دارند که می‌تواند در فروشگاه‌های شلوغ یا محیط‌های پر سرعت مفید باشد.


بارکدخوان‌ها دستگاه‌هایی حیاتی برای تسهیل در عملیات تجاری، بهبود دقت و کاهش هزینه‌ها هستند. انتخاب مدل مناسب برای کسب‌وکار شما بسته به نیازهای خاص شما می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند. با توجه به تنوع مدل‌ها و ویژگی‌ها، بررسی دقیق و انتخاب درست می‌تواند به کارایی بیشتر سیستم‌های شما کمک کند.